Από τα καλύτερα λαχανικά της άνοιξης, η αγκινάρα, είναι αγαπημένο έδεσμα σε μαγειρεμένη εκδοχή για τους πολλούς, σε ωμή ή σε τουρσί για τους περισσότερο ψαγμένους. Λίγοι σήμερα όμως γνωρίζουν την πλήρη ωφελιμότητα του λαχανικού αυτού. Καιρός να ανατραπεί αυτό.
Η αγκινάρα έχει πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες, βιταμίνες (C, Κ), ιχνοστοιχεία (μαγνήσιο, μαγγάνιο, ποτάσιο, φολικό οξύ), φυτοθρεπτικά συστατικά (βιοφλαβονοειδή) αλλά και φυτικές ίνες κάτι που την κατατάσσει στις υπερτροφές, μιας η περιεκτικότητά της σε αντιοξειδωτικά σε σύγκριση με άλλα φρούτα-υπερτροφές (π.χ. cranberries, μούρα κτλ.) ή λαχανικά (π.χ. μπρόκολο) είναι πολύ μεγαλύτερη. Δεν είναι τυχαίο ότι μια από τις αντιοξειδωτικές της ουσίες, η κυναρίνη, απ’ όπου πήρε και τ’ όνομά της στα λατινικά, Cynara cardunculus, βρίσκεται και στο γαϊδουράγκαθο, το εξίσου πολύ αποτελεσματικό αποτοξινωτικό βότανο της άνοιξης.
Εκείνο που αγνοούμε οι περισσότεροι είναι ότι αγοράζοντας φρέσκια αγκινάρα, όχι μόνο θα έχουμε την καρδιά της που είναι το συνηθέστερο βρώσιμο μέρος, θα επωφεληθούμε & από τα φύλλα & τα κλωνάρια της, τα άχρηστα για τους ανενημέρωτους μέρη της.
Πριν αγοράσω φρέσκες αγκινάρες για πρώτη φορά, κάποια χρόνια πριν, όλοι οι γνωστοί με απέτρεπαν λόγω μεγάλου μπελά στο καθάρισμά της…κάτι που στην πράξη ποτέ δεν κατάλαβα. Απλά φαντάζομαι ότι σαν μπελά θεωρούσαν τον χρόνο που απαιτείται για να ξεφλουδιστεί φύλλο-φύλλο η καρδιά, και ναι, μέχρι να βγούμε στην καρδιά, θα βγάλουμε κάμποσα φύλλα, αλλά όπως συμβαίνει με όλες τις ευαίσθητες καρδιές, φυλάσσονται καλά για να μη πληγωθούν…
το τρυφερό και νόστιμο κοτσάνι της αγκινάρας
Επί του πρακτέου τώρα, λόγω των αντιοξειδωτικών της στοιχείων, που τα θέλουμε ανέπαφα, πρέπει πριν την ξεφλουδίσουμε να έχουμε έτοιμο το παγωμένο νερό με χυμό λεμόνι και όταν πλέον απογυμνωθεί η τρυφερή καρδιά να την βουτήξουμε εκεί για να μη μαυρίσει έως ότου μαγειρευτεί. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και με το κοτσάνι της, αφού το ξεφλουδίσουμε, μιας και το εσωτερικό του κοτσανιού τρώγεται επίσης και ωμό.
Ό,τι απέμεινε από το καθάρισμα καρδιάς και φλοιού αγκινάρας στην κατσαρόλα για τσάι
Ό,τι “άχρηστο” μαζέψουμε από το ξεφλούδισμα – μπορούμε να περιοριστούμε μόνο στα φύλλα της καρδιάς αν το θέλουμε ή να βάλουμε ό,τι απέμεινε απ’ όλο το λαχανικό – το πλένουμε και το βάζουμε σε μια κατσαρόλα για να φτιάξουμε το τσάι. Εγώ το έβρασα σε χαμηλή φωτιά για περίπου 1 ώρα, αφού είδα ότι τα φύλλα είχαν μαραζώσει μέσα στο τσάι. Δοκιμάζουμε όμως, αν θέλουμε, να τ’ αφήσουμε και λίγο παραπάνω μέσα στο ζεστό ζουμί τους. Το τσάι πίνεται ζεστό ή σε θερμοκρασία δωματίου (καλό είναι να αποφεύγουμε τα κρύα ροφήματα όταν κάνουμε αποτοξίνωση), είναι γλυκό και εύγευστο (λόγω της κυναρίνης), αλλά αν δεν καταναλωθεί μέσα στη μέρα το φυλάσσουμε στο ψυγείο με χυμό λεμονιού (κάτι που μπορούμε να προσθέσουμε φυσικά και στο ζεστό τσάι).
Τελικά έχουμε ένα ρόφημα αντιοξειδωτικό, αντιχοληστερικό, διουρητικό, τονωτικό του ήπατος και της χολής, που διευκολύνει την πέψη, διεγείρει την μνήμη, προστατεύει το ανοσοποιητικό και φυσικά χαρίζει λαμπερό δέρμα. Και όλα αυτά με ό,τι είθισται σήμερα να αποφεύγεται ή να πετιέται απ’ το φυτό αυτό.